Przewóz bilateralny, a kabotaż

Przewozy bilateralne wyłączone są z przepisów o delegowaniu kierowców. Kierowca wykonujący takie przewozy nie podlega pod obowiązek rejestracji w systemie IMI. Pracodawca nie jest również zobowiązany do wypłaty płac sektorowych.  Sam przewóz bilateralny obejmuje przewoź ładunku z i do Polski (tzw. importy i eksporty) + maksymalnie dwie dodatkowe operacje w każdą stronę przewozu. Zasady wykonywania przewozów bilateralnych:

  • na całej trasie przewozu należy przewozić ładunek z / do Polski (w zależności od kierunku przejazdu).
  • w trakcie przewozu bilateralnego można wykonać dodatkowy załadunek / rozładunek (obie operacje nie mogą dotyczyć jednego kraju).
  • gdy w drodze do danego kraju nie dokonywano dodatkowego załadunku / rozładunku to można skorzystać z maksymalnie dwóch dodatkowych czynności załadunku / rozładunku w trakcie powrotu do Polski.
Przykłady przewozów bilateralnych

Przykład 1
Ładunek z Polski do Hiszpanii
+ częściowy rozładunek / załadunek w Niemczech

Przykład 2
Ładunek z Francji do Polski
+ częściowy rozładunek/załadunek w Niemczech

Przykład 3
Ładunek z Polski do Hiszpanii
+ częściowy załadunek w Niemczech + częściowy rozładunek w Belgii

Rys. 1. Przewóz bilateralny – dwa rozładunki w drodze z PolskiPrzewóz bilateralny - 1

Rys. 2 Przewóz  bilateralny  dwa  załadunki/rozładunki  w  drodze  powrotnej do Polski

Przewóz bilateralny - 2

Rys. 3 Przewóz bilateralny – załadunek / rozładunek w drodze w obie strony

Przewóz bilateralny - 3

Rys. 4 Przewóz bilateralny – dwie operacje w drodze powrotnej

Przewóz bilateralny - 4


Cross-trade (przerzuty)

Przewozy cross-trade obejmują transport pomiędzy innymi krajami (np. Francja -> Niemcy) podlegają̨ pod przepisy o delegowaniu (obowiązek zgłoszenia i wypłaty wynagrodzenia zagranicznego). Tranzyt w ramach cross-trade pozostaje zwolniony z przepisów o delegowaniu – w przypadku przejazdu cross-trade liczą̨ się̨ odcinki dla kraju, gdzie dokonywano załadunku i rozładunku. Kierowca wykonujący cross-trade powinien być zgłoszony do systemu IMI (państwa gdzie wykonujemy rozładunki / załadunki).

Przykład

Załadunek w Holandii -> Rozładunek we Włoszech

Płaca zagraniczna należy się za odcinek w Holandii oraz odcinek we Włoszech (tranzyt przez Niemcy nie będzie podlegał pod obowiązek wypłaty wynagrodzenia zagranicznego)


Kabotaż

Kabotaż to zarobkowy transport ładunków na obszarze tego samego państwa pojazdem zarejestrowanym w innym kraju (np. Niemcy – Niemcy). Kabotaż w pełni podlega pod przepisy w zakresie delegowania kierowców (obowiązek zgłoszenia IMI i wypłaty wynagrodzenia zagranicznego). Po zakończeniu operacji kabotażowych, obowiązuje okres zamrożenia kabotażu na 4 dni w danym kraju.

Zasady realizacji kabotażu

  • wjazd z ładunkiem do kraju w którym będziemy wykonywać przewóz kabotażowy – w takiej sytuacji przewoźnicy są uprawnieni do  wykonywania  tym  samym  pojazdem do  trzech  przewozów  kabotażowych. Ostatni rozładunek rzeczy w trakcie przewozu  kabotażowego  przed  opuszczeniem  przyjmującego państwa członkowskiego ma  miejsce  w  ciągu siedmiu dni od ostatniego rozładunku ładunku dostarczonego w ramach transportu międzynarodowego.
  • wjazd bez ładunku do kraju w którym będziemy wykonywać przewozy kabotażowe – w takiej sytuacji przewoźnik może wykonać tylko jeden przewóz kabotażowy w przeciągu trzech dni, licząc od momentu wjazdu na teren tego kraju.

Zasady cooling off period:

  • okres zamrożenia dotyczy pojazdu/zespołu pojazdów,
  • w okresie zamrożenia przewoźnik możne wykonać kabotaż w innym kraju,
  • przewoź międzynarodowy i powrót nie resetuje kabotażu w danym kraju,
  • samo zakończenie okresu czterech dni zamrożenia nie resetuje kabotażu – nadal konieczny jest wyjazd z ładunkiem w ramach przewozu międzynarodowego.
Kiedy kończy się kabotaż

Należy pamiętać, że za zakończenie kabotażu uznaje się:

  • wykonanie trzech przewozów kabotażowych,
  • upłyniecie 7 dni od momentu wjazdu z przewozem międzynarodowym,
  • upłyniecie 3 dni od momentu wjazdu na pusto,
  • wyjazdu z kraju z ładunkiem w przewozie międzynarodowym po wykonaniu kabotażu (niezależnie od liczby wykonanych kabotaży).

Każde z powyższych zdarzeń́ powoduje zamrożenie kabotażu na 4 dni (pełne dni nie okresy 24 godzinne) w danym kraju, w którym wystąpiło.

Nie można wykonać jednego kabotażu, wyjechać z ładunkiem do innego kraju, a następnie wrócić i wykonać dwóch niewykorzystanych kabotaży. Wyjazd z ładunkiem w ramach przewozu międzynarodowego, definitywnie kończy kabotaż i rozpoczyna 4 dniowy cooling off period. 

Należy pamiętać, że na przewoźniku spoczywa ciężar dowodu za wykonywanie przewozów kabotażowych. Kierowca musi posiadać́ i przedstawić́ dla służb kontrolnych dokumenty dotyczące:

  • poprzedniego przewozu międzynarodowego
  • każdego kolejnego przewozu kabotażowego
  • dokumenty na cztery dni wstecz w momencie wjazdu do danego kraju, w którym będzie wykonywał kabotaż

Dokumenty muszą stwierdzać, że w okresie ostatnich czterech dni pojazd / zespół pojazdów nie wykonywał przewozów kabotażowych w danym państwie. Dodatkowo miedzy dokumentami, a zapisami w tachografie powinna być́ zgodność. Nowe przepisy wprowadzają̨ również̇ możliwość́ dosłania dokumentów w trakcie kontroli.

W przypadku, gdy dany ładunek ma wiele miejsc rozładunku, każdy list przewozowy liczony jest jako odrębny kabotaż.

Kłopotliwe liczenie dni okresu zamrożenia

Licząc termin na gruncie przepisów prawa, dnia w którym wystąpiło jakieś zdarzenie nie uwzględnia się w obliczeniach. Oznacza to wiec, że okres zamrożenia liczymy w pełnych dniach (od godz. 00:00 do 24:00).

Przykład

  • Przewoźnik zakończony kabotaż̇ w Niemczech w środę̨ o godzinie 11:00
  • Okres zamrożenia liczymy od godz. 00:00 w czwartek do godz. 24:00 w niedzielę
  • Kabotaż̇ w Niemczech będzie można wykonać́ ponownie w poniedziałek (od godziny 00:00)

Dziwny pomysł Komisji Europejskiej na liczenie dni

Należy jednak wspomnieć, że. w ramach jednej z rekomendacji Komisja Europejska wskazała, że licząc dni zamrożenia kabotaży należy liczyć według archaicznego rozporządzenia (EWG, Euratom) nr 1182/71. Zgodnie ze wskazanym rozporządzeniem, jeżeli ostatni dzień terminu wyrażony w dniach jest dniem ustawowo wolnym od pracy, niedzielą lub sobotą, termin upływa z upływem ostatniej godziny następnego dnia roboczego. Ponadto każdy okres dwóch dni lub dłuższy obejmuje co najmniej dwa dni robocze.

Przykład 1

Kierowca kończy kabotaż i wjeżdża do innego państwa członkowskiego w środę, okres czterech dni rozpoczyna się o godzinie 00:00 w czwartek i kończy o godzinie 23:59 w niedzielę. Ponieważ jednak ostatnim dniem tego okresu jest niedziela, okres ten kończy się o godzinie 23:59 następnego dnia roboczego, a mianowicie w poniedziałek. 

Przykład 2

Kierowca kończy kabotaż i wjeżdża do innego państwa członkowskiego w środę natomiast piątek jest świętem w danym państwie, okres czterech dni rozpoczyna się o godzinie 00:00 w czwartek i kończy o godzinie 23:59 we wtorek. Termin zostaje przedłużony do wtorku o północy, biorąc pod uwagę fakt, że każdy okres dwóch dni lub więcej musi obejmować co najmniej dwa dni robocze, a dni ustawowo wolne od pracy, soboty i niedziele nie są uważane za dni robocze.

Należy jednak wskazać, że przytoczona wyżej metoda szacowania dni wynika z rekomendacji KE, które nie są wiążące. Oficjalne wprowadzenie systemu obliczania dni zgodnie z rozporządzeniem (EWG, Euratom) nr 1182/71 byłoby bardzo kłopotliwe dla firm transportowych i również służb kontrolnych.

Transport kombinowany

Transport kombinowany oznacza przewóz rzeczy pomiędzy krajami UE, podczas którego zespół pojazdów, przyczepa, naczepa z nadwozie wymienne lub kontener korzysta z drogi w początkowym lub końcowym odcinku przewozu, a na innym odcinku z innych gałęzi transportu (usługi kolei, żeglugi śródlądowej lub transportu morskiego, przy czym odcinek morski przekracza 100 km w linii prostej). Transport drogowy w ramach transportu kombinowanego powinien się odbywać w ramach następujących odcinków:

  • pomiędzy punktem, gdzie rzeczy są załadowane, i najbliższą odpowiednią kolejową stacją załadunkową dla odcinka początkowego oraz pomiędzy najbliższą odpowiednią kolejową stacją wyładunkową a punktem, gdzie rzeczy są wyładowane, dla końcowego odcinka
  • wewnątrz promienia nieprzekraczającego 150 km w linii prostej ze śródlądowego lub morskiego portu załadunku lub wyładunku.
Czy przewóz pustego kontenera jest kabotażem ?

W przypadku gdy puste kontenery, palety lub opakowania są przewożone w ramach umowy transportowej, przewóz taki ma charakter operacji transportowej. Generalnie więc jeżeli umowa obejmuje osobnym listem przewóz pustego kontenera (np. zwrot do bazy) przewóz taki będzie liczony jako przewóz międzynarodowy (gdy odbywa się pomiędzy różnymi krajami) lub kabotaż (gdy obywa się na terenie jednego kraju).

Natomiast gdy w przypadku gdy puste kontenery, będące własnością przewoźnika, są przewożone bez listu przewozowego lub jakiejkolwiek innej umowy transportowej, transport taki nie stanowi kabotażu lub transportu międzynarodowego.

W ramach ogólnych przepisów pod zasady delegowania (zgłoszenia IMI i płaca sektorowa) nie będzie podlegał początkowy lub ostatni etap operacji transportu kombinowanego, w przypadku gdy sam odcinek drogowy składa się z międzynarodowej dwustronnej operacji transportowej. Natomiast w przypadku transportu kombinowanego, w ramach którego odcinek drogowy jest wykonywany tylko na terenie jednego kraju, poszczególne państwa mogą traktować taki odcinek jako kabotaż. Wymaga to ustanowienia odpowiednich przepisów i powiadomienia Komisji Europejskiej.

Przykład

Kontener pobrany przez przewoźnika w porcie w Niemczech transportowany jest do Holandii. Miejsce rozładunku znajduje się w promieniu 150 km w linii prostej od portu. W takim przypadku nie mamy do czynienia z delegowaniem kierowcy (nie podlega pod płace zagraniczne i zgłoszenie IMI).

Kontener pobrany przez przewoźnika w porcie w Danii transportowany jest do miejsca rozładunku również na terenie Danii. Miejsce rozładunku znajduje się w promieniu 150 km w linii prostej od portu. W takim przypadku mamy do czynienia z delegowaniem kierowcy, a przewóz będzie stanowił kabotaż *.

*Dania wprowadziła przepisy traktujące przewóz kombinowany wewnątrz kraju jako kabotaż.