Umowa o pracę kierowcy stanowi podstawowy dokument regulujący stosunek pracy w przedsiębiorstwie. Udział naszej firmy w licznych kontrolach PIP podczas, których reprezentowaliśmy naszych klientów pokazuje, że nie zawsze tzw. umowa z Internetu lub programu kadrowego jest wystarczająca dla kierowców zawodowych. Poniżej przedstawiamy kilka najważniejszych kwestii związanych z tworzeniem właściwych umów:
- Wymiar czasu pracy – powinien być dokładnie sprecyzowany w każdej umowie. Często zdarza się, że firmy pomijają ten element w zawartych umowach.
- Wynagrodzenie – firma zobowiązana jest dokładnie określić wysokość oraz składniki wynagrodzenia, które będą przysługiwały kierowcy. Istnieją dwie metody określenia wynagrodzenia:
- Wynagrodzenie podstawowe – w takim przypadku przedsiębiorstwo zobowiązane jest do naliczenia i wypłaty dodatkowych składników wynagrodzenia takich jak: nadgodziny, dyżur, pora nocna. Składniki te częściowo naliczane są w systemie miesięcznym oraz niektóre np. nadgodziny średniotygodniowe na koniec okresu rozliczeniowego.
- Ryczałtowa – przedsiębiorstwo wypłaca kierowcy ryczałt z tytułu nadgodzin, pory nocnej oraz dyżuru, a następnie na koniec okresu rozliczeniowego dokonuje ich rozliczenia. Jeżeli kwota wypłaconych ryczałtów jest za niska powinno nastąpić wyrównanie. Inspekcja Pracy stoi na stanowisku, że sama wypłata ryczałtów nie zwalnia z faktycznego oszacowania należnych składników i wypłaty wyrównania. Inspektorzy PIP bardzo często dokonują takiego oszacowania.
W przypadku wyboru formy ryczałtowej, która jest bardziej korzystna w transporcie drogowym należy pamiętać o dokładnym określeniu wysokości ryczałtów. Istnieje również możliwość wliczenia ryczałtu za dyżur do podstawy wynagrodzenia (płacy minimalnej). Nie dokonanie właściwego zapisu powoduje, że dodatek za dyżur należy wypłacać jako dodatkowy składnik. Przed stworzeniem umowy o pracę dla kierowcy, warto również zapoznać się z poradnikiem poprawnego rozliczania wynagrodzeń w związku z pakietem mobilności.
| Wzór umowy o pracę kierowcy na 2024 r.
Przykładowy wzór umowy dla kierowców zawodowych z płacą minimalną wynoszącą od 2024 r. – 4242,00 zł brutto można pobrać poniżej. Należy jednak pamiętać, że to tylko wzór umowy o pracę kierowcy i powinno się go dostosować do indywidualnego potrzeb firmy. |
Umowa o pracę kierowcy, a premie i dniówki
Firma może również określić w umowie zasady wypłaty premii lub dniówek. Szczególnie od czasu wprowadzenia Pakietu mobilności, dniówki cieszą się coraz większym zainteresowaniem firm przewozowych. Dniówki polegają na uzależnieniu wypłacanego wynagrodzenia od liczby dni spędzonych przez kierowcę w trasie. W przypadku stosowania dniówek przedsiębiorstwo powinno w umowie o pracę lub regulaminie określić in.:
- wysokość dniówki w kwocie netto lub brutto;
- zasady wpłaty dniówki za niepełne dni pracy (można przyjąć zasady analogiczne jak w przypadku diet, gdzie za niepełny dzień wypłaca się 1/3 lub ½ dniówki w zależności od liczby godzin pracy);
- zasady wpłaty dniówki za weekendy;
- składniki wynagrodzenia, które wchodzą w skład dniówki (np. wyrównania za godziny nadliczbowe, płace zagraniczne itp.);
- termin rozliczenia i wypłaty dniówek.
Dodatkowo firmy mogę wprowadzić, także składniki premiowe dla kierowców. W transporcie drogowym premia regulaminowa może być przyznawana przy spełnieniu m.in. następujących warunków:
- przestrzeganie przepisów rozporządzenia 561/2006/WE i 165/2014/UE, tj. poprawne rejestrowanie aktywności na tachografie, brak naruszeń związanych z czasem pracy kierowców;
- przestrzeganie przepisów i zasad BHP;
- rzetelne prowadzenie dokumentacji związanej z przewozami;
- wykonanie określonych norm paliwowych i eco-driving;
- terminową realizację zleceń transportowych;
- prawidłowe i terminowe rozliczenie dokumentacji pracowniczej i przewozowej oraz poprawna obsługa komputera pokładowego;
- dbanie o stan techniczny pojazdu i porządek;
- bezszkodowość i liczba przepracowanych dni.
Zasady premii regulaminowej, powinny być jasno określone w stosownych dokumentach. Jednocześnie zgodnie z przepisami wynagrodzenie kierowcy w żadnym wypadku nie może być uzależnione od liczby przebytych kilometrów. Umowa o pracę kierowcy nie powinna więc zawierać takich elementów.
|
Czy na umowie kierowca musi mieć wpisaną kwotę prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia? Kwota prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (7824,00 zł brutto w 2023 r.) jest tylko wskaźnikiem technicznym, a nie płacą minimalną dla kierowców. Wyższa kwota wynagrodzenia zasadniczego powoduje wzrost dodatków z tytułu nadgodzin i dyżuru oraz wpływa na wyższe wynagrodzenie z tytułu urlopu. Dlatego też należy unikać wysokiej stawki wynagrodzenia zasadniczego, a zastosowane dodatki powinny być zależne od wyników pracy. Dobrym rozwiązaniem jest więc wprowadzenie odpowiednich regulaminów premiowania lub przyznawanie premii uznaniowych. |
Umowa o pracę kierowcy, a informacja dodatkowa o warunkach zatrudnienia
W przypadku firm nie stosujących regulaminów wynagradzania, należy kierowcy przekazać również informację dodatkową o warunkach zatrudnienia. Informacja ta powinna zawierać spersonalizowane dane takie jak:
- system czasu pracy,
- długość okresu rozliczeniowego,
- dokładnie określony dzień wypłaty wynagrodzenia – niedopuszczalny jest zapis w postaci “do 10 każdego miesiąca”, “do 1 każdego miesiąca” itp. Należy wskazać, że wypłata dokonywana jest np. 10 dnia każdego miesiąca, 1 dnia każdego miesiąca.
- wymiar przysługującego urlopu
- długość okresu wypowiedzenia,
- okres pory nocnej,
- wymiar roczny nadgodzin.
Wskazane informacje nie wyczerpują całkowicie tematu, lecz stanowią ogólny pogląd na podstawowe elementy umów, które bardzo często są pomijane. Należy pamiętać, że co nie zostanie zapisane w umowie, może być uwzględniane w przypadku sporów na korzyść pracownika.
| Temat rozliczania czasu pracy kierowców i konstrukcji umów o pracę został szczegółowo omówiony w publikacji książkowej Rozliczanie czasu pracy kierowców. Kompendium wiedzy. Książka do kupienia w wydawnictwie CeDeWu. |  |