Komisja Europejska wyjaśnia przepisy dotyczące czasu pracy kierowców, które wprowadzone w pośpiechu przysparzają poważnych problemów w interpretacji.
Poniżej najważniejsze wyjaśnienia, które zostały opublikowane na stronach Komisji w sprawie kontrowersyjnych przepisów Pakietu Mobilności. Wersję angielską FAQ można znaleźć pod tym linkiem.
Odpoczynek 45h i dłuższy w pojeździe – zasady kontroli
Zgodnie z wyjaśnieniem Komisji Europejskiej za odpoczynek 45h i dłuższy wykonywany w pojeździe nie można nałożyć kary po jego wystąpieniu. Jak zostało wskazane w objaśnieniu, kierowcy lub pracodawcy mogą zostać ukarani grzywną tylko, gdy zostaną złapani na wykonywaniu regularnego tygodniowego odpoczynku w pojeździe, w momencie kontroli.
Ponadto Komisja Europejska powołuje się na art. 34 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 165/2014, który wyraźnie wskazuje, że Państwa członkowskie nie nakładają na kierowców obowiązku przedkładania formularzy potwierdzających ich czynności w trakcie oddalenia się od pojazdu. W związku z tym służby nie mogą wymagać od kierowców dokumentów potwierdzających, że ich regularny tygodniowy odpoczynek poprzedzający kontrolę drogową nie został spędzony w pojeździe (np. rachunek z hotelu, telefon do znajomego).
Należy więc pamiętać, że w przypadku kontroli, w trakcie, której funkcjonariusze będą próbowali nałożyć karę za wykonywanie odpoczynku tygodniowego regularnego, na podstawie swoich podejrzeń (np. kilka dni po takim odpoczynku) kierowca powinien powołać się na w.w przepis rozp. 165/2014 i odmówić przyjęcia mandatu.
Ważne jest natomiast, że gdy kierowca który oddala się na odpoczynek poza pojazd (nie spędza go w samochodzie) musi wylogować i wyciągnąć kartę z tachografu. Jej nie wylogowanie będzie mogło świadczyć o fakcie, że kierowca przebywał w pojeździe.
Dodatkowo Komisja Europejska wskazuje, że w prawodawstwie nie ma definicji ani listy kryteriów definiujących pojęcie odpowiedniego zakwaterowania na okres odpoczynku 45h. Komisja wskazuje, aby pozostawić na elastyczność w zakresie rodzaju zakwaterowania, z którego mogą korzystać kierowcy. Istotne jest, aby takie zakwaterowanie zapewniało odpowiednie miejsca do spania i urządzenia sanitarne.
Zastosowanie dodatkowych godzin celem powrotu na odpoczynek tygodniowy
Jak podkreśla Komisja Europejska, wydłużenie dziennego / tygodniowego czasu prowadzenia może być zastosowane tylko w wyjątkowych i niespodziewanych sytuacjach. Kierowca musi wyraźnie na wydruku wskazać powód skorzystania z odstępstwa.
Ponadto Komisja Europejska podkreśla, że nie wolno przedłużać dwutygodniowego czasu prowadzenia (90 godzin). W sytuacji więc gdy kierowca wykorzysta już dwutygodniowy czas prowadzenia nie może skorzystać ze wskazanego odstępstwa.
Powrót do domu nie dotyczy przedsiębiorców-kierowców
Jak wskazuje Komisja Europejska art. 8 ust. 8a (konieczność powrotu raz na cztery tygodnie do bazy/ domu) ma zastosowanie wyłącznie do zatrudnionych kierowców. Nie oznacza to, że zleceniobiorcy i samozatrudnieni są zwolnieni z tego obowiązku. Komisja Europejska wskazuje, że należy sprawdzić, czy dana osoba faktycznie wykonuje pracę na własny rachunek. Oznacza to w praktyce sytuację, że z powrotu raz na cztery tygodnie do bazy / siedziby są zwolnione osoby, które w ramach własnej działalności posiadają licencję, mają prawo użytkowania pojazdu i sami pracują w charakterze kierowcy. Osoby będące na samozatrudnieniu, ale świadczące usługi na rzecz innej firmy, która posiada pojazdy i licencję mogą być traktowani jako pracownicy.
Zasady powrotu do domu raz na cztery tygodnie
Komisja wskazuje, że pracownik nie może zrzec się prawa do powrotu raz na cztery tygodnie do miejsca zamieszkania lub bazy operacyjnej. Nawet jeżeli podpisał by takie warunki zatrudnienia.
Ponadto w wyjaśnieniach zostało wskazane, że pracodawca ma tak zapewnić organizację pracy, by kierowca mógł wrócić w wymaganym terminie do bazy / miejsca zamieszkania. Przedsiębiorstwa transportowe wykorzystują zapisy z tachografów, listy dyżurów kierowców lub inną dokumentację w celu udowodnienia przestrzegania obowiązku zorganizowania powrotu kierowcy. Dokumenty potwierdzające, że pracodawca oferował kierowcy rzeczywistą możliwość powrotu do miejsca zamieszkania lub do centrum operacyjnego przedsiębiorstwa, mogłyby obejmować na przykład bilety lub dowód innych uzgodnień dotyczących podróży (np. dowód, że kierowca wrócił do domu minibusem dostarczonym przez pracodawcę).
Tym samym w przypadku gdy kierowca odmawia z jakiegoś powrotu do bazy / miejsca zamieszkania przedsiębiorca powinien na ten dowód uzyskać pisemne potwierdzenie tego faktu (np. e-mail).
Ponadto Komisja zauważa, że w przypadku, gdy okres pracy poprzedzający powrót do jednego z dwóch miejsc kończy się w miejscu odległym od wybranego miejsca powrotu, wówczas obowiązek zorganizowania przez pracodawcę powrotu kierowców obejmuje odpowiedzialność finansową za pokrycie kosztów podróży (np. zakup biletu, wynajem samochodu).
